ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ | Kavaledurga Fort Information in Kannada

ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆ ಬಗ್ಗೆ ಇತಿಹಾಸ ಮಾಹಿತಿ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ Kavaledurga Fort Information in Kannada kavaledurga kote in Kannada kavaledurga fort distance from shimoga

ಇದರಲ್ಲಿ ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಇಲ್ಲಿನ ದೇವಾಲಯಗಳು ಕೊಳದ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿನ ವಿಶೇಷತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಗೂ ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಳಗಳ ಮಹತ್ವದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

Kavaledurga Fort Information in Kannada

ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆ ಪ್ರಸಿದ್ದವಾದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.ಇತಿಹಾಸದ ಒಂದು ತುಣುಕಾಗಿದೆ.ಇದು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಮಾರಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪುರಾತತ್ತ್ವಜ್ಞರು ಉಳಿದಿರುವ ಕೋಟೆಗಳಲ್ಲಿ  ಇದು ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಾಚೀನ ರಚನೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಕವಲೇದುರ್ಗವು ದಟ್ಟವಾದ ಕಾಡಿನ ನಡುವೆ ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ತಂಗಿರುವ ಕೋಟೆಯಾಗಿದ್ದು ಶಿಖರವನ್ನು ತಲುಪಲು ಕನಿಷ್ಠ 5 ಕಿ.ಮೀ ಅಗುತ್ತದೆ. ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸೌಂದರ್ಯದ ಅದ್ಭುತ ಸಂಯೋಜನೆ, ವಿರೂಪಾಕ್ಷ, ವಿಜಯ ವಿಠಲ, ವೀರಭದ್ರ, ಮಲ್ಲಾರ ಮತ್ತು ಭುವನೇಶ್ವರಿಯ ಹಲವಾರು ದೇವಾಲಯಗಳ ಕೋಟೆಗಳಿವೆ. ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಅರಮನೆಯ ಜೊತೆಗೆ ವೆಂಕಟಪ್ಪ ನಾಯಕನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಮಸೀದಿಯನ್ನು ಸಹ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಇದೊಂದು ರಮಣೇಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.

ಕವಲೇದುರ್ಗದ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ :

ಈ ಮೂಲ ಕೋಟೆಯನ್ನು 9 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗುತ್ತಿ ರಾಜ ಚೆಲುವರಂಗಪ್ಪ ನವೀಕರಿಸಿದರು.  16  ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕೆಳದಿ ದೊರೆ ಹಿರಿಯ ವೆಂಕಟಪ್ಪ ನಾಯಕ ಕೋಟೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಏಳು ಕದನಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು. ಅವರು ಕೋಟೆಯನ್ನು ಭುವನಗಿರಿ ಕೋಟೆ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಕೋಟೆಯು ಅದರ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಕೌಲಿ ಗ್ರಾಮದ ನಂತರ ಕೌಲೇದುರ್ಗ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ೧೮ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹೈದರ್ ಅಲಿಯು ಕೋಟೆಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡನು. ಮತ್ತು ಕೋಟೆಯನ್ನು ಕಾವಲಿಗೆ ಕಾವಲುಗಾರರು ಎಂಬ ತನ್ನ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಬಿಟ್ಟನು.

ಇದ್ದರಿಂದ ಕವಲೇದುರ್ಗ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಟಡಲಾಯಿತು. ಕವಲೇದುರ್ಗವು 1882 ರವರೆಗೆ ತಾಲ್ಲೂಕು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ನಂತರ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯನ್ನು ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು.

ಕೋಟೆಯೊಳಗೆ ಸುಮಾರು ಹದಿನೈದು ದೇವಾಲಯಗಳಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಇನ್ನೂ ಮೂರು ದೇವಾಲಯಗಳು ಮಾತ್ರ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ದೇವಾಲಯ, ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನಾರಾಯಣ ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಶಿಕರೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ. ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನಾರಾಯಣ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಶಿಕರೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕೋಟೆಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶದ ವಿಹಂಗಮ ನೋಟವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ದೇವಾಲಯವು ಅದರ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಶೈಲಿಯ ದ್ವಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕಲ್ಲಿನ ಕಂಬಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆ.

ಕೋಟೆಯ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಅದ್ಭುತ ಅಂಶವೆಂದರೆ ನೀರಿನ ಕಾಲುವೆಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಹರಿಯುವ ಪರ್ವತದ ನೀರನ್ನು ಕೋಟೆಯ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ವಿವಿಧ ಸರೋವರಗಳಿಗೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ನೀರಿನ ಕಾಲುವೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಕೋಟೆಯು ವರ್ಷವಿಡೀ ನೀರನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ಕೋಟೆಯನ್ನು ಪರಿಶೋಧಿಸುವಾಗ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವ ರಚನೆಯು ಅದರ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕೊಳವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗುಹೆಯಾಗಿದೆ. ಗುಹೆಯು ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ತಾಜಾ ನೀರಿನ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದನ್ನು ಗದಾ ತೀರ್ಥ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನೀರಿನ ಮೂಲವನ್ನು ಅಗೆಯಲು ಭೀಮನ ಗದೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ದಂತಕಥೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ . ಅನೇಕ ಪೌರಾಣಿಕ ಮೂಲಗಳು ಈ ಕೋಟೆಯನ್ನು ಪಾಂಡವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಗಸ್ತ್ಯ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಋಷಿಗಳಿಗೆ ವಿವಿಧ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದರ ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಶಿವನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಎರಡು ಬೃಹತ್ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಇದನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಕೆಳದಿ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹಾವುಗಳು, ಆನೆಗಳು, ಯೋಧರು, ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರರ ಕೆತ್ತನೆಗಳಿವೆ. 

ಇಂದಿನ ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆ :

ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆಯು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ಗುಪ್ತ ರತ್ನವಾಗಿದೆ. ಈ ಕೋಟೆಯ ಸುಂದರ ಅವಶೇಷಗಳು ಅದಮ್ಯ ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಇದನ್ನು ಗ್ರಾನೈಟ್‌ನಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೋಟೆಯ ಒಳಗೆ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ 15 ದೇವಾಲಯಗಳಿದ್ದವು, ಆದರೆ ಈಗ ಕೇವಲ ಮೂರು ಮಾತ್ರ ಉಳಿದಿವೆ. ಇದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಕಡೆಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮಯದ ಉಳಿದಿದೆ. 

ರಾಜಮನೆತನದ ಕುರುಹುಗಳು ಕಲ್ಲಿನ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಆನೆಗಳು ಮತ್ತು ಕುದುರೆಗಳ ಲಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ವಿಭಿನ್ನ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಆವರಣದೊಳಗೆ ಕಾಣಬಹುದು. ಅಗಸ್ತ್ಯ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಋಷಿಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅಂಶವು ಈ ಸ್ಥಳದ ಮತ್ತಷ್ಟು ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಕೂಡ ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ.

ನೀವು ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನೋಡುಬಹುದು ಅದರ ಮೇಲೆ ಮಿನಿ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೈತ್ಯ ಬಂಡೆ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಉತ್ತಮ ನೋಟವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಈ ದೈತ್ಯ ಬಂಡೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿದಾಗ ಮಾತ್ರ, ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೋಟೆಯ ಭಾಗಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ದಂತಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾಂಡವರ ವನವಾಸದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭೀಮನು ತನ್ನ “ಗದಾ” ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಗುಹೆಯನ್ನು ಅಗೆದಿದ್ದನು. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಗುಹೆಗಳನ್ನು “ಗದಾ ತೀರ್ಥ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದರ ಸುತ್ತು 4 ಇನ್ನೊಂದು 500 ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಂಬಗಳಿವೆ. ಕೆಲವು ರೀತಿಯ ಕಟ್ಟಡದ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ದರ್ಬಾರ್ ಹಾಲ್ ಅಥವಾ ಡ್ಯಾನ್ಸ್ ಹಾಲ್ ಆಗಿರಬಹುದು. ಈಗ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ ಇಲ್ಲ. ಕಂಬಗಳು ಮಾತ್ರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿವೆ. ಹಲವು ನೆಟ್ಟಗೆ ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ನೆಲಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದಿವೆ. ಕೊಠಡಿಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದವು ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ತೋರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಶುದ್ಧ ನೀರಿನ ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.

ಕೋಟೆಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ಅವಶೇಷಗಳಲ್ಲಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಇದು ತನ್ನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವಿನ್ಯಾಸದಿಂದ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಬೆರಗುಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಂಪನ್ನು ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸಬಹುದು. ನೀವು ಈಗ ಇಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಅರಮನೆಯ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಸಹ ನೋಡುಬಹುದು. ಅರಮನೆಯ ಹಿತ್ತಲಿನಲ್ಲಿರುವ ದರ್ಬಾರ್ ಹಾಲ್, ಮದ್ದುಗುಂಡುಗಳ ಕೋಣೆ, ಜೈಲು, ಅಡುಗೆಮನೆ, ಪೂಜಾ ಕೋಣೆ ಮತ್ತು ಈಜುಕೊಳವನ್ನು ನೀವು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಕವಲೇದುರ್ಗ ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ: 

ಕವಲೇದುರ್ಗವು ಹತ್ತಿರದ ಪಟ್ಟಣವಾದ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿಯಿಂದ 18 ಕಿಮೀ ಮಂಗಳೂರಿನಿಂದ 133 ಕಿಮೀ ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ 365 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.ರೈಲಿನ ಮೂಲಕ ಶಿವಮೊಗ್ಗವು 72 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಹತ್ತಿರದ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ. ರಸ್ತೆ ಮೂಲಕ ಕವಲೇದುರ್ಗಕ್ಕೆ ನೇರ ಬಸ್ಸುಗಳಿಲ್ಲ. 

ಒಬ್ಬರು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಶಿವಮೊಗ್ಗಕ್ಕೆ ಅಂದಾಜು 300 ಕಿಮೀ ಬಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿಗೆ ಅಂದಾಜು 346 ಕಿಮೀ ನೇರ ಬಸ್ಸುಗಳಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. 

ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆಗೆ ಹತ್ತಿರದ ಪಟ್ಟಣವೆಂದರೆ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ಇದು ಸುಮಾರು 18 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಕೋಟೆಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಸುಮಾರು 30 ನಿಮಿಷಗಳು. ಶಿವಮೊಗ್ಗದಿಂದ ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆಗೆ ಸುಮಾರು 79 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 1 ಗಂಟೆ ದೂರವಿದೆ.

ವಿಮಾನದ ಮೂಲಕ: ಶಿವಮೊಗ್ಗಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಮಂಗಳೂರು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಕೆಂಪೇಗೌಡ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ, ಬೆಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಗೋವಾ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ. ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಅಂತರವನ್ನು ಅಧರಿಸಿದೆ.

ಶಿವಮೊಗ್ಗದಿಂದ ಕವಲೇದುರ್ಗ ಕೋಟೆ ಮತ್ತು ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ಕೋಟೆಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ನೀವು ಸ್ಥಳೀಯ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಇಲಾಖೆ ನಿಗಮ ಬಸ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರುಗಳನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆಯಬಹುದು.

ಸಮೀಪದ ಸ್ಥಳಗಳು: 

ಕವಲೇದುರ್ಗವು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಮತ್ತು ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ತಾಲ್ಲೂಕು ವಾರಾಂತ್ಯದ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಕವಿಶೈಲ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಕವಿ ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಮನೆ, ಆಗುಂಬೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಚಲನಚಿತ್ರ ಮಾಲ್ಗುಡಿ ದಿನಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಿದ ಸ್ಥಳ.

ಕುಂದಾದ್ರಿ ಬೆಟ್ಟಗಳು ಸೂರ್ಯೋದಯ ಬಿಂದು ನಂತಹ ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಗಾಜನೂರು ಅಣೆಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಮಂಡಗದ್ದೆ ಪಕ್ಷಿಧಾಮ. ಇನ್ನು ಆನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.

FAQ

ಇತರ ಸ್ಥಳಗಳು :

ಸಿಗಂದೂರು

ಶೃಂಗೇರಿ

ಕುಪ್ಪಳಿ

ನಗರಕೋಟೆ